O Σαούλ αφού βασίλεψε δύο χρόνια στον Ισραήλ, διάλεξε από τους Ισραηλίτες τρεις χιλιάδες άντρες, ως σωματοφύλακές του. Απ’ αυτούς, οι δύο χιλιάδες έμειναν μαζί του στη Μαχμάς (ή Μιχμάς), στην ορεινή περιοχή της Βαιθήλ, ενώ οι υπόλοιποι χίλιοι πήγαν μαζί με τον γιο του, τον Ιωνάθαν, στη Γαβαά στην περιοχή Βενιαμίν.
Ο Ιωνάθαν χτύπησε και σκότωσε τον Νασίβ και τη φρουρά των Φιλισταίων στη Βαμά και οι Φιλισταίοι συγκεντρώθηκαν για να πολεμήσουν τους Ισραηλίτες, οι οποίοι είχαν στρατοπεδεύσει στα Γάλγαλα. Ο στρατός των Φιλισταίων αποτελούνταν από 30.000 πολεμικά άρματα, 6.000 ιππείς και χιλιάδες πεζούς, οι οποίοι στρατοπέδευσαν στη Μαχμάς, απέναντι από τη Βαιθωρών. Οι Ισραηλίτες από φόβο κρύφτηκαν στις σπηλιές και ό,που αλλού έβρισκαν, ενώ άλλοι πέρασαν τον Ιορδάνη, προς τις περιοχές Γαδ και Γαλαάδ.
Ο Σαούλ ήταν ακόμη στα Γάλγαλα κι όλος ο στρατός που τον ακολουθούσε ήταν τρομαγμένος. Επειδή όμως ο Σαμουήλ είχε αργήσει να έρθει για να προσφέρει θυσία στον Θεό κι ο στρατός άρχισε να εγκαταλείπει τον Σαούλ, τότε ο Σαούλ διέταξε να φέρουν τα ζώα για να κάνουν μόνοι τους τη θυσία στον Κύριο. Και πρόσφερε ο ίδιος το ολοκαύτωμα. Όταν τελείωσε, ήρθε και ο Σαμουήλ, και ο Σαούλ βγήκε να τον προϋπαντήσει. Ο Σαμουήλ τον επέπληξε για την πράξη του αυτή και προφήτεψε ότι θα είχε ως τιμωρία τη μικρή διάρκεια της βασιλείας του: «Φέρθηκες ανόητα. Αν τηρούσες τις εντολές που σου έδωσε ο Κύριος, τότε αυτός θα έκανε την οικογένειά σου να βασιλεύει για πάντα στον Ισραήλ. Τώρα όμως η βασιλεία σου δε θα διατηρηθεί. Ο Κύριος θα ψάξει να βρει έναν άνθρωπο όπως τον θέλει και του δώσει την εντολή να βασιλεύσει, γιατί εσύ δεν τήρησες αυτά που σε διέταξε!» Κατόπιν ο Σαμουήλ αναχώρησε από τα Γάλγαλα.
Ο Σαούλ, με τον στρατό που του είχε απομείνει -περίπου 600 άντρες- στρατοπέδευσαν στη Γαβαά στην περιοχή Βενιαμίν κι έκλαιγαν, ενώ οι Φιλισταίοι ήταν στρατοπεδευμένοι στη Μαχμάς. Τρία τμήματα του στρατού των Φιλισταίων λεηλάτησαν τη γύρω περιοχή. Εκείνη την εποχή δεν βρισκόταν σιδηρουργός σ’ ολόκληρη τη χώρα του Ισραήλ, γιατί οι Φιλισταίοι δεν ήθελαν να έχουν τη δυνατότητα οι Ισραηλίτες να κατασκευάζουν ξίφη ή λόγχες. Έτσι οι Ισραηλίτες πήγαιναν στους Φιλισταίους για τα αγροτικά τους εργαλεία, τα οποία ήταν πανάκριβα. Γι’ αυτό την ημέρα της μάχης οι Ισραηλίτες δεν είχαν ούτε ξίφη ούτε λόγχες. Μόνο ο Σαούλ και ο Ιωνάθαν είχαν. Ο Ιωνάθαν κατόρθωσε με τον υπηρέτη του μόνο να σκοτώσει 20 Φιλισταίους φύλακες και να προκαλέσει πανικό στο στρατόπεδο των Φιλισταίων.
Οι σκοποί του Σαούλ παρατήρησαν ότι υπήρχε αναταραχή στο στρατόπεδο των Φιλισταίων. Ο Σαούλ διαπίστωσε ότι έλειπε ο γιος του, ο Ιωνάθαν. Τότε ο Σαούλ είπε στον αρχιερέα Αχιά να ρωτήσει τον Κύριο για το τι πρέπει να κάνουν. Και ενώ ο αρχιερέας απευθυνόταν προς τον Θεό, η αναταραχή από το στρατόπεδο των Φιλισταίων μεγάλωνε. Ο Σαούλ με τους στρατιώτες του πλησίασαν το στρατόπεδο των Φιλισταίων. Βλέπουν τότε τους Φιλισταίους να σφάζονται μεταξύ τους μέσα σε μια απερίγραπτη σύγχυση. Μερικοί Ισραηλίτες που είχαν προσχωρήσει στους Φιλισταίους, ενώθηκαν τώρα κι αυτοί μαζί με τον Σαούλ και τον Ιωνάθαν. Επίσης, οι Ισραηλίτες που είχαν κρυφτεί στα βουνά της φυλής Εφραίμ, όταν άκουσαν ότι οι Φιλισταίοι είχαν τραπεί σε φυγή, ενώθηκαν με τους άλλους Ισραηλίτες και τους κατεδίωξαν. Εκείνη την ημέρα ο Κύριος ελευθέρωσε τους Ισραηλίτες!
Ο στρατός που ακολουθούσε τώρα τον Σαούλ έφτανε περίπου τους 10.000 άντρες και ο πόλεμος επεκτάθηκε σ’ όλην την ορεινή περιοχή της φυλής Εφραίμ και έφτασε μέχρι τη Βαμώθ. Αλλά ο Σαούλ εκείνη τη ημέρα έκανε ένα μεγάλο σφάλμα. Απείλησε και καταράστηκε τον στρατό του να μη φάει τροφή ώσπου να πάρει εκδίκηση από τους Φιλισταίους. Έτσι κανένας από τον στρατό δεν έφαγε τίποτα. Ο Ιωνάθαν όμως δεν ήξερε ότι ο πατέρας του είχε δεσμεύσει με αυτόν τον όρκο τον στρατό του. Έτσι, στο δάσος της Ιάαλ, άπλωσε την άκρη του ραβδιού του και πήρε μια κερήθρα μέλι που βρήκε και έφαγε. Τότε ένας στρατιώτης τον προειδοποίησε για τον όρκο του πατέρα του. Ο Ιωνάθαν τού επεσήμανε την απερισκεψία του πατέρα του, γιατί έτσι άφησε τομ στρατό εξαντλημένο να καταδιώκει τους Φιλισταίους. Εκείνην την μέρα οι Ισραηλίτες χτύπησαν τους Φιλισταίους που βρίσκονταν στη Μαχμάς, αλλά ο στρατός ήταν πάρα πολύ εξαντλημένος. Έτσι πήραν τα ζώα από τα λάφυρα, τα έσφαξαν επί τόπου και τα έτρωγαν με το αίμα. Όταν ανήγγειλαν στον Σαούλ ότι ο στρατός αμάρτανε ενώπιον του Κυρίου, τρώγοντας και το αίμα των ζώων, τότε επέτρεψε στον στρατό να φάει κανονικά και να μην αμαρτάνει τρώγοντας το αίμα. Παράλληλα, ο Σαούλ, που βρισκόταν στη Γεθθαίμ, έφτιαξε ένα θυσιαστήριο στον Κύριο και έφεραν όλοι τα ζώα τους και τα έσφαξαν εκεί για να τα φάνε κανονικά.
Έπειτα ο Σαούλ σχεδίασε να συνεχίσει την καταδίωξη των Φιλισταίων κατά τη νύχτα και να τους εξοντώσει. Γι’ αυτό ζήτησε πρώτα να συμβουλευτεί το Θεό, μέσω του αρχιερέα Αχιά, αλλά εκείνη την ημέρα ο Κύριος δεν του αποκρίθηκε. Τότε ο Σαούλ άρχισε ν’ αναζητά ποια αμαρτία έγινε εκείνη την ημέρα και έδωσε καινούργιο όρκο: «Ορκίζομαι στον αληθινό Θεό, που ελευθέρωσε τον Ισραήλ, ότι ακόμη κι αν ο γιος μου, ο Ιωνάθαν, βρεθεί ένοχος, οπωσδήποτε θα καταδικαστεί σε θάνατο». Κανείς όμως από τον στρατό δεν του είπε τίποτα.
Τότε ο Σαούλ ρώτησε τον Κύριο γιατί δεν του αποκρίθηκε σήμερα και έριξε κλήρο για να βρεθεί ο ένοχος. Ο κλήρος έπεσε στον Ιωνάθαν και στον Σαούλ, ενώ ο στρατός αποδείχτηκε αθώος. Τότε έριξαν κλήρο ανάμεσα στον Σαούλ και στον Ιωνάθαν, και ο κλήρος έπεσε στον Ιωνάθαν. Τότε ρώτησε ο Σαούλ τον Ιωνάθαν να του αποκαλύψει την αλήθεια και ο Ιωνάθαν τού τα φανέρωσε όλα. Τότε ο Σαούλ είπε: «Ο Θεός να με τιμωρήσει σκληρά αν δεν πεθάνεις, Ιωνάθαν».
Αλλά οι στρατιώτες διαμαρτυρήθηκαν στον Σαούλ και του είπαν: «Ο Ιωνάθαν θα πεθάνει; Αυτός που έφερε τέτοια μεγάλη νίκη στον Ισραήλ; Αυτό δεν θα γίνει ποτέ. Ορκιζόμαστε στον αληθινό Θεό, πως ούτε μια τρίχα από το κεφάλι του δεν θα πέσει στη γη, γιατί με τη βοήθεια του Θεού έπραξε ό,τι έπραξε σήμερα». Έτσι, ο λαός προσευχήθηκε υπέρ του Ιωνάθαν και τον γλίτωσε από βέβαιο θάνατο. Μετά απ’ αυτά, ο Σαούλ συνέχισε την καταδίωξη των Φιλισταίων, οι οποίοι πανικόβλητοι γύρισαν πίσω στον τόπο τους.
