Για να αλλάξεις την ιστορία και για να γράψεις τη δική σου ιστορία χρειάζεσαι τη βοήθεια του Θεού. Για να τη λάβεις πρέπει να έχεις παλικαριά και γενναία ψυχή! Τέτοια ψυχή είχε κι ο Γεράσιμος Ραυτόπουλος, ο οποίος αγαπούσε τόσο πολύ την πατρίδα του, με αποτέλεσμα να πολεμήσει γι’ αυτήν και να καταφέρει τόσα πολλά, ενώ ήταν μόνο δώδεκα ετών! Ποιος είπε ότι τα παιδιά δεν μπορούν να γίνουν ήρωες;
Ο πιο μικρός στρατιώτης των Βαλκανικών πολέμων είναι ο 12χρονος Γεράσιμος Ραυτόπουλος. Γεννήθηκε στις 20-12-1900 στην Κεφαλονιά. Οι πρόγονοί του είχαν πολεμήσει στην επανάσταση του 1821 και ο πατέρας του ήταν εθελοντής στον πόλεμο του 1897. Αυτό ίσως εξηγεί το γιατί ένα τόσο μικρό παιδί ήθελε να πολεμήσει στους αγώνες του Εθνους. Προφανώς είχε μεγαλώσει με ιστορίες για τους ένδοξους προγόνους του κι ένιωθε το βάρος της ευθύνης παρά το νεαρό της ηλικίας του. Φυσικά, όταν παρουσιάστηκε για να καταταγεί, με ύψος που δεν ξεπερνούσε τα 1.50 μ. και με το παιδικό του πρόσωπο απορρίφθηκε αμέσως. Παρά τα ειρωνικά σχόλια που άκουσε (ότι ο πόλεμος είναι για τους άντρες), δεν το έβαλε κάτω. Ταξίδεψε κρυφά μέχρι τη Λάρισα και έγινε, χάρη στην επιμονή του, δεκτός ως βοηθητικό προσωπικό στο πεζικο. Στην Ελασσόνα κατάφερε κι έκλεψε το όπλο ενός Τούρκου και στη μάχη του Σαρανταπόρου έδειξε τέτοιο θάρρος, ώστε του έδωσαν ως δώρο ένα όπλο τύπου Μάνλιχερ.
Ο μικρός Γεράσιμος ακολούθησε τη νικηφόρα προέλαση του ελληνικού στρατού στα εδάφη της Μακεδονίας και το 1913 πήρε μέρος στη φονική μάχη του Κιλκίς – Λαχανά κατά τη διάρκεια του Β’ Βαλκανικού πολέμου με τους Βούλγαρους. Κατά τη διάρκεια της μάχης έσωσε έναν τραυματία Εύζωνα και του δόθηκε ο βαθμός του δεκανέα. Λίγο αργότερα όμως, συλλαμβάνεται αιχμάλωτος από πέντε Βούλγαρους στρατιώτες. Ο μικρός πολεμιστής έβγαλε το όπλο Μάνλιχερ, σκότωσε τρεις στρατιώτες, ενώ οι άλλοι δύο τράπηκαν σε φυγή και γύρισε στο ελληνικό στρατόπεδο. Κατά την έφοδο του ελληνικού στρατού στο ύψωμα 1970 επέδειξε απαράμιλλο θάρρος και προήχθη σε λοχία. Εξακολουθεί να είναι ο νεότερος υπαξιωματικός στην ιστορία του ελληνικού στρατού.
Με τη λήξη των Βαλκανικών πολέμων παρασημοφορήθηκε από την τότε βασίλισσα της Ελλάδας. Μαρτυρίες αναφέρουν ότι όταν η βασίλισσα είδε τη μητέρα του που πήγε να υποκλιθεί, τη σήκωσε και υποκλίθηκε εκείνη στη μητέρα του μικρού ήρωα. Τα επόμενα χρόνια τα ίχνη του χάνονται. Δυστυχώς όπως φαίνεται από έγγραφα ασθένησε βαριά και πέθανε στο Στρατιωτικό Νοσοκομείο Θεσσαλονίκης στις 28-8-1918. Ήταν μόλις 18 χρονών.
Οι ελάχιστες φωτογραφίες του που υπάρχουν απεικονίζουν ένα μικρό παιδί που το βλέμμα του δείχνει αποφασιστικότητα και απόλυτη επίγνωση του πού βρίσκεται και του τι θέλει να κάνει. Σίγουρα, δεν είναι λίγοι εκείνοι που διαβάζοντας την ιστορία του σήμερα, θα θεωρήσουν την πράξη του ακατανόητη, αψυχολόγητη, ίσως και ανόητη. Ο μικρός Γεράσιμος όμως απέδειξε ότι τελικά το θάρρος, η τόλμη, η αποφασιστικότητα δεν είναι θέμα ηλικίας. Είναι θέμα θέλησης.
Δυστυχώς, 108 χρόνια μετά τη λήξη των Βαλκανικών πολέμων, το όνομά του παραμένει άγνωστο στους περισσότερους Ελληνες. Ίσως είναι η ώρα να λάβει τη θέση που του αξίζει στο Πάνθεον των Μεγάλων ηρώων του ελληνικού Έθνους. Αυτό είναι στο χέρι των επόμενων γενεών. Είναι κυρίως όμως στο δικό μας χέρι!
(Σημείωση: το κείμενο στηρίζεται στις πληροφορίες που έχει συλλέξει για τον Ραυτόπουλο
ο Δημήτριος Ντάλλας με καταγωγή από το Σαραντάπορο σε συνεργασία με
την κ. Χάιδω Νικολετάκου καταγόμενη από τα Μεσοβούνια Κεφαλονιάς.)
Ο μικρός Γεράσιμος είχε πάρει μέρος στις μάχες της Ελασσόνας και του Σαραντάπορου το 1912 (Α’ Βαλκανικός πόλεμος), καθώς και στη μάχη του Κιλκίς – Λαχανά το 1913 (Β’ Βαλκανικός πόλεμος). Τις τοποθεσίες όπου έγιναν οι μάχες είναι σημειωμένες στον παρακάτω χάρτη:
ΜΑΧΗ ΤΗΣ ΕΛΑΣΣΟΝΑΣ (6 Οκτωβρίου 1912 – Α’ Βαλκ. πόλεμος):
Ήταν η πρώτη μάχη του Α’ Βαλκανικού πολέμου. Μέσα στην Ελασσόνα, πριν τη μάχη, οι περισσότεροι Τούρκοι έφυγαν. Την Ελασσόνα υπερασπίστηκαν μικρές τουρκικές δυνάμεις πρόχειρα οχυρωμένες. Το πρωί της 6ης Οκτωβρίου το ελληνικό πυροβολικό άρχισε μονομαχία πυρός με τους Τούρκους και 2 μεραρχίες επιτέθηκαν κυκλωτικά. Μετά από 3ωρη μάχη οι Τούρκοι υποχώρησαν και οι Έλληνες (με ελάχιστες απώλειες) τους καταδίωκαν ως τις 2 το μεσημέρι. Έτσι απελευθερώθηκε η Ελασσόνα (1912-1423=489 χρόνια σκλαβιάς). Τα νέα μεταδόθηκαν από τους ανταποκριτές των εφημερίδων παντού.
ΜΑΧΗ ΣΑΡΑΝΤΑΠΟΡΟΥ (9 Οκτωβρίου 1912 – Α’ Βαλκ. πόλεμος):
Μετά την Ελασσόνα οι Τούρκοι περίμεναν στα στενά του Σαρανταπόρου, οχυρή θέση όπου είχαν στήσει αμυντική γραμμή (σχεδιασμένη από Γερμανούς στρατιωτικούς) από το Λιβάδι ως τους Λαζαράδες. Πίστευαν ότι τα στενά είναι απόρθητα (δηλαδή κανένας δεν μπορεί να τα περάσει). Από το πρωί της 9ης Οκτωβρίου 1912 άρχισε η επίθεση του ελληνικού στρατού. Το σφοδρό πυροβολικό των Τούρκων έφερε απώλειες, αλλά ως το βράδυ οι Έλληνες είχαν φτάσει στα 500 μέτρα από τον εχθρό και σταμάτησαν για την άλλη μέρα. Οι Οθωμανοί για να μην κυκλωθούν μέσα στη νύχτα υποχώρησαν βορειότερα, αφήνοντας το πυροβολικό τους πίσω, λάφυρο των Ελλήνων. Το πρωί της 10ης Οκτωβρίου οι Έλληνες κατάλαβαν ότι η μάχη Σαρανταπόρου τέλειωσε και ότι ήταν οι νικητές! Οι απώλειες των Ελλήνων ήταν 182 νεκροί και 1.000 τραυματίες, ενώ οι απώλειες των Τούρκων ήταν σημαντικές, καθώς αρκετοί πιάστηκαν αιχμάλωτοι και μεγάλες ποσότητες πολεμικού υλικού πέρασαν στα χέρια των Ελλήνων.
ΜΑΧΗ ΤΟΥ ΚΙΛΚΙΣ – ΛΑΧΑΝΑ (19 Ιουνίου 1913 – Β‘ Βαλκ. πόλεμος):
Η μάχη αυτή υπήρξε η φονικότερη των Βαλκανικών πολέμων και μια από τις πιο φονικές της νεώτερης ελληνικής ιστορίας. Παράλληλα, όμως αποτέλεσε από τις πιο ένδοξες σελίδες της, ως αποτέλεσμα του υψηλού ηθικού, ηρωισμού και ανδρείας των Ελλήνων. Η Βουλγαρία επεδίωκε να εκδιώξει την Ελλάδα από τα εδάφη που είχε απελευθερώσει ο ελληνικός στρατός κατά τον Α’ Βαλκανικό Πόλεμο και να ιδρύσει την Μεγάλη Βουλγαρία. Για τον λόγο αυτό οι Βούλγαροι επιτέθηκαν αιφνιδιαστικά κατά του ελληνικού στρατού κι εγκαταστάθηκαν στα υψώματα, στη γραμμή Κιλκίς – Λαχανά. Διεξάγεται αγώνας σκληρός και πεισματώδης, αλλά τα ελληνικά στρατεύματα κερδίζουν κομμάτι – κομμάτι το έδαφος και οι Βούλγαροι, ηττημένοι, οπισθοχωρούν. Όμως οι απώλειες του ελληνικού στρατού ήταν 8.828 νεκροί και τραυματίες. Η ανδρεία των Ελλήνων ήταν τόσο μεγάλη, ώστε και οι εχθροί τους το παραδέχονταν. Ως παράδειγμα αναφέρουμε τα λόγια του Νικολάου Ιβανώφ, αντιστρατήγου, διοικητή της 2ης Βουλγαρικής Στρατιάς, μετά την ήττα στο Κιλκίς:
