ΤΑ ΒΗΜΑΤΑ ΣΥΓΓΡΑΦΗΣ ΚΕΙΜΕΝΟΥ

Όταν θέλουμε να γράψουμε ένα κείμενο, ακολουθούμε κάποια βήματα, τα οποία θα μας βοηθήσουν να πετύχουμε τον στόχο μας.

1ο βήμα: ΠΡΟΓΡΑΦΙΚΟ ΣΤΑΔΙΟ

Στο βήμα αυτό κατανοούμε αρχικά:

1) το θέμα του κειμένου, δηλαδή ποιες πληροφορίες θα περιέχει το κείμενο, ώστε αυτό να αναπτυχθεί επαρκώς.
2) τον επικοινωνικιακό σκοπό συγγραφής του κειμένου, δηλαδή για ποιον λόγο γράφουμε το κείμενο, π.χ. για να διασκεδάσουμε, να προβληματίσουμε, να ενημερώσουμε, να συγκινήσουμε τον αναγνώστη, κ.α. Αυτό σχετίζεται με το είδος του κειμένου.

3) το είδος του αναγνώστη, δηλαδή σε ποιον απευθύνεται το κείμενο, π.χ. ένα παιδί, τον δήμαρχο της πόλης μου, την μητέρα μου, έναν ενήλικα, έναν επιστήμονα, κ.α. Αυτό σχετίζεται με το ύφος που θα υιοθετήσω σε κάθε περίπτωση και με τις λέξεις που θα χρησιμοποιήσω, ώστε το κείμενό μου να γίνει κατανοητό στον εκάστοτε αναγνώστη.

ΥΦΟΣ ΚΕΙΜΕΝΟΥ

Το ύφος κειμένου, ή αλλιώς ο τόνος κειμένου,
είναι ο τρόπος ο ιδιαίτερος τρόπος,
με τον οποίο αξιοποιεί ο δημιουργός του κειμένου
τα διάφορα γλωσσικά και μη γλωσσικά μέσα
που επιλέγει, για να περάσει το μήνυμά του.

Έπειτα κάνουμε ένα σχεδιάγραμμα, με τις πληροφορίες που απαιτούνται για τη συγγραφή του κειμένου, λαμβάνοντας, φυσικά, υπόψη τα τρία παραπάνω στοιχεία.

Ένα σχεδιάγραμμα μπορεί να έχει τις εξής μορφές:

Και στις δύο περιπτώσεις στο σχεδιάγραμμα καταγράφουμε τις βασικές ιδέες / πληροφορίες που θα συμπεριλάβουμε στο κείμενό μας.

2ο βήμα: ΣΥΓΓΡΑΦΙΚΟ ΣΤΑΔΙΟ

Στο βήμα αυτό ξεκινάμε να συγγράφουμε το κείμενό μας, αξιοποιώντας το σχεδιάγραμμα που κάναμε πριν σχετικά με το είδος του κειμένου που θα συγγράψουμε.

Εδώ, όμως, είναι σημαντικό να ακολουθήσουμε μια συγκεκριμένη δομή στο κείμενό μας, η οποία είναι η εξής:

ΔΟΜΗ ΚΕΙΜΕΝΟΥ

1) ΠΡΟΛΟΓΟΣ: Αποτελεί την εισαγωγή στο θέμα του κειμένου.
2) ΚΥΡΙΩΣ ΘΕΜΑ: Αποτελεί το μέρος του κειμένου όπου θα αναφερθούν όλες οι πληροφορίες και οι λεπτομέρειες για την ανάπτυξη του θέματος.
3) ΕΠΙΛΟΓΟΣ: Αποτελεί το κλείσιμο του κειμένου. Συνήθως περιλαμβάνει κάποιο συμπέρασμα ή τις σκέψεις και τα συναισθήματα του αφηγητή ή του συγγραφέα (αναλόγως με το είδος του κειμένου).

Η ΠΑΡΑΓΡΑΦΟΣ: Ο ΘΕΜΕΛΙΟΣ ΛΙΘΟΣ ΤΟΥ ΚΕΙΜΕΝΟΥ

Τις πληροφορίες αυτές τις οργανώνουμε σε προτάσεις, οι οποίες συνδέονται μεταξύ τους και δομούν παραγράφους.

• Είναι το βασικό δομικό στοιχείο ενός κειμένου.
• Έχει αυτονομία, αλλά ταυτόχρονα συνδέεται με την επόμενη παράγραφος και όλες μαζί αποτελούν ένα κείμενο.
• Κάθε παράγραφος είναι κι αυτή ένα κείμενο ενιαίο, με αρχή, μέση και τέλος.
• Η δομή της παραγράφου:
α. θεματική πρόταση → το θέμα που αναλύεται στη συνέχεια
β. λεπτομέρειες
γ. κατακλείδα → συνοψίζεται το βασικό θέμα της παραγράφου

Οι παράγραφοι ενός κειμένου, καθώς και οι ιδέες μέσα σε μία παράγραφο μπορούν να συνδεθούν μεταξύ τους με λέξεις που δηλώνουν τη σχέση των πληροφοριών που παρέχονται, όπως είναι οι εξής:

Παίξε το παρακάτω παιχνίδι που έχει σχέση
με την παραγωγή γραπτού λόγου:

3ο βήμα: ΜΕΤΑ-ΣΥΓΓΡΑΦΙΚΟ ΣΤΑΔΙΟ
(ΑΝΑΘΕΩΡΗΣΗ ΚΕΙΜΕΝΟΥ)

Η συγγραφή ενός κειμένου δεν τελειώνω με το που βάλουμε την τελευταία τελεία! Χρειάζεται να γίνει αναθεώρηση του κειμένου, δηλαδή να το ξαναδιαβάσουμε και να διορθώσουμε τυχόν λάθη με έμφαση:

1) τον σκοπό συγγραφής του κειμένου (ύφος, αναγνώστης, κειμενικό είδος).
2) στην έκφραση – προτάσεις με συντακτικά λάθη, που δεν βγάζουν νόημα.
3) στην ορθογραφία – λάθη σε σημεία στίξης, στο τονισμό κι ορθοφραφικά λάθη που σχετίζονται με το μέρος του λόγου, στο οποίο ανήκει η λέξη (δηλαδή τη γραμματική).
4) στην ύπαρξη παραγράφων και συνδετικών λέξεων, για την ενίσχυση της συνοχής και της σαφήνειας του κειμένου.

Τώρα είσαι έτοιμος να γράψεις όποιο κείμενο θέλεις!