Τα ουσιαστικά έχουν 4 μορφές, δηλαδή 4 πτώσεις με τα οποία τα συναντούμε σ’ ένα κείμενο και τα χρησιμοποιούμε στον λόγο μας: την ονομαστική, την γενική, την αιτιατική και την κλητική. Η κάθε μία πτώση χρησιμοποιείται και για κάποιον διαφορετικό σκοπό και μας βοηθούν ώστε να είμαστε ξεκάθαροι στον λόγο μας και ακριβείς.
| ονομαστική | γενική | αιτιατική | κλητική |
| ↓ | ↓ | ↓ | ↓ |
| όνομα (ποιος;) | γένος (ποιανού;) | αιτία (ποιον ή τι;) | κλήση (καλώ κάποιον) |
| Πτώσεις | Ενικός Αριθμός | |
| Ονομαστική | ο Χριστός | Άγιος |
| Γενική | του Χριστού | Αγίου |
| Αιτιατική | τον Χριστό | Άγιον |
| Κλητική | – Χριστέ | Άγιε |
Τα ουσιαστικά επίσης έχουν δύο αριθμούς, δηλαδή έχουν άλλη μορφή όταν μιλάμε για έναν, μία ή ένα και άλλη μορφή όταν μιλάμε για πολλούς, πολλές ή πολλά. Άρα, οι συνολικές μορφές που μπορεί να πάρει το κάθε ουσιαστικό στα νέα ελληνικά είναι 8. Ορισμένα ουσιαστικά τα συναντούμε μόνο στον έναν από τους δύο αριθμούς και όχι και στους δύο, όπως για παράδειγμα το όνομα Ιησούς.
| Πτώσεις | Ενικός Αριθμός | Πληθυντικός Αριθμός |
| Ονομαστική | ο θεός | οι θεοί |
| Γενική | του θεού | των θεών |
| Αιτιατική | τον θεόν | τους θεούς |
| Κλητική | – θεέ | – θεοί |
Τα αρσενικά ουσιαστικά που τελειώνουν σε -ος γράφονται πάντα με όμικρον (-ο) στον ενικό αριθμό και
με όμικρον γιώτα (-οι) στον πληθυντικό αριθμό, στην ονομαστική!
Τις πιο πολλές φορές στα κείμενα οι λέξεις που ψάχνουμε δεν είναι στην ονομαστική, ούτε στον ενικό αριθμό μόνο, αλλά σε άλλες πτώσεις και ίσως και στον πληθυντικό.
Για να μπορούμε να ξεχωρίζουμε αν μία λέξη είναι αρσενικό ουσιαστικό και έχεις κατάληξη -ος πρέπει να ξέρουμε τις καταλήξεις όλων των πτώσεων και πάντα να σκεφτόμαστε πώς κάνει στην ονομαστική ενικού, πώς κάνει ο ένας.