O Αχίλλιος καταγόταν από την Καππαδοκία και έζησε στα χρόνια του Μεγάλου Κωνσταντίνου (306 – 337 μ.Χ.). Μετά την κοίμησή των γονέων του, μοίρασε τη μεγάλη του περιουσία και πήγε στους Αγίους Τόπους. Ύστερα πήγε στη Ρώμη και στη Θεσσαλία, όπου κήρυξε τον Χριστό και έκανε πολλά θαύματα. Με τα κυρήγματά του, με το παράδειγμά του και με τα θαύματα, έκανε πολλούς ειδωλολάτρες Χριστιανούς. Το 320 μ.Χ. έγινε Επίσκοπος στη Λάρισα.
Κατά την εποχή εκείνη είχε πέσει μεγάλη ανομβρία στον κάμπο της Λαρίσης. Οι κάτοικοι φοβούμενοι να μην καταστραφούν τα σπαρτά τους, έτρεξαν να συμβουλευτούν τον Άγιο Αχίλλιο τι να κάνουν. Τότε εκείνος προσευχήθηκε στο Χριστό να βρέξει. Και ω του Θαύματος! Με την προσευχή του κατόρθωσε να πέσει πολλή βροχή. Έτσι απαλλάχτηκαν οι Λαρισαίοι από την ανομβρία.
Τον Δ΄ αιώνα, μετά το τέλος των Διωγμών, εμφανίστηκε ένας μεγάλος κίνδυνος για την Εκκλησία του Χριστού μας. Ο Άρειος δίδασκε ότι ο Χριστός και το Άγιο Πνεύμα δεν έχουν την ίδια ουσία με τον Θεό Πατέρα και άρα, είναι κατώτεροι από τον Θεό Πατέρα. Έλεγε, δηλαδή, ότι ο Χριστός δεν είναι αληθινός Θεός. Αυτές, λοιπόν, οι αιρετικές απόψεις δημιούργησαν μεγάλο πρόβλημα στην Εκκλησία, επειδή οι πιστοί γνώριζαν ότι ο Χριστός είναι αληθινός Θεός και έχει την ίδια ουσία με τον Πατέρα και το Άγιο Πνεύμα.
Για αυτόν τον λόγο, ο Μέγας Κωνσταντίνος συνεκάλεσε την Α’ Οικουμενική Σύνοδο στη Νίκαια της Βιθυνίας το 325 μ.Χ., για να λυθεί αυτό το πρόβλημα. Συμμετείχαν 318 Επίσκοποι από όλον τον κόσμο και μεταξύ αυτών ήταν και ο Άγιος Αχίλλιος.
Η φήμη του ως Αγίου Επισκόπου είχε φτάσει μέχρι την Κωνσταντινούπολη για αυτό και κλήθηκε να συμμετάσχει στην Α’ Οικουμενική Σύνοδο.
Υπήρξε, λοιπόν, από τους πιο μαχητικούς Πατέρες της Οικουμενικής Συνόδου, όχι μόνο για τη σοφία του, αλλά και για το θαύμα του, με το οποίο ντρόπιασε τον αιρετικό Άρειο. Ο Άγιος Αχίλλιος έκανε την εξής ερώτηση στον Άρειο: «Εάν πράγματι ο Χριστός δεν είναι ομοούσιος, δηλαδή δεν έχει την ίδια ουσία (άρα, ότι δεν είναι ίσος) με τον Πατέρα, αλλά είναι κτίσμα (δηλαδή, απλά μία δημιουργία και όχι Θεός), διάταξε αυτήν την πέτρα (που βρισκόταν εκεί) να βγάλει λάδι». Οι Αρειανοί, ποτέ δεν περίμεναν να ακούσουν τα λόγια αυτά. Κατόπιν σηκώθηκαν και είπαν στον Άγιο Αχίλλιο «Εσύ που είπες αυτά τα λόγια, εσύ να διατάξεις η πέτρα να βγάλει λάδι». Τότε ο Άγιος Αχίλλιος, αφού προσευχήθηκε, είπε: «Αν ο Υιός του Θεού ο Κύριος ημών Ιησούς Χριστός είναι ομοούσιος με τον Πατέρα, όπως πιστεύουμε και διδάσκουμε, η πέτρα αυτή ας αναβλύσει λάδι». Και αμέσως η πέτρα ανέβλυσε λάδι. Έτσι, το θαύμα αυτό ήταν άλλη μια μεγάλη απόδειξη για την αλήθεια της πίστης μας!
Κατόπιν επέστρεψε στη Λάρισα συνεχίζοντας το ποιμαντικό του έργο. Ποίμανε τη μητρόπολη Λαρίσης για 35 χρόνια. Ο Άγιος Αχίλλιος κατάλαβε τον θάνατό του και ζήτησε να κατασκευάσουν τον τάφο του. Όλοι οι κληρικοί της περιφέρειας έτρεξαν στην κηδεία του. Τη στιγμή μάλιστα του ενταφιασμού του έγιναν πολλά θαύματα.
Στα χρόνια της βουλγαρικής ακμής το 986, ο τσάρος Σαμουήλ άρπαξε το λείψανο του Αγίου από τη Λάρισα και το τοποθέτησε σε λάρνακα στο νησάκι του Αγίου Αχιλλίου της Μικρής Πρέσπας, δημιουργώντας ένα προσκυνηματικό κέντρο για το βασίλειό του, δίνοντας συγχρόνως κύρος στην εξουσία του. Στο νησάκι ο Σαμουήλ έκανε μεγαλοπρεπή Ναό, από το οποίο σήμερα σώζονται μόνο τα ερείπια. Ο τσάρος των Βουλγάρων ήθελε να κτίσει ένα μεγάλο Ναό για να ανταγωνιστεί την Αγία Σοφία της Κωνσταντινούπολης και για τον λόγο αυτό, αφού πήρε το λείψανο ενός γνωστού Αγίου (όπως ήταν ιδιαίτερα τότε ο Άγιος Αχίλλιος), δημιούργησε την Εκκλησία αυτή στις Πρέσπες.
Μετά από πολλούς αιώνες, λοιπόν, όπου το ιερό λείψανο του Αγίου αγνοείτο, βρέθηκε να ευωδιάζει με θαυμαστό τρόπο στα ερείπια του Ναού των Πρεσπών τη δεκαετία του 1960. Αφού μεταφέρθηκε στην Ιερά Μονή Ορμύλιας Χαλκιδικής, τελικά επέστρεψε ύστερα από δέκα αιώνες στη Λάρισα και βρίσκεται σήμερα σε λάρνακα στον Ιερό Μητροπολιτικό Ναό του Αγίου Αχιλλίου.
Η μνήμη του Αγίου εορτάζεται στις 15 Μαΐου κάθε έτους.
