Στο μάθημα αυτό, πέρα από τα ιστορικά δεδομένα θα δούμε επίσης δυο πτυχές της Α΄ πολιορκίας του Μεσολογγίου το 1822 που δεν είναι ευρέως γνωστές. Θα αναφερθούμε σε δύο σημαντικά πρόσωπα, που έπαιξαν καθοριστικό ρόλο: τον Γιάννη Γούναρη και τον Μιχαήλ Κοκκίνη.
Το Μεσολόγγι κήρυξε την επανάσταση στις 20 Μαΐου 1821 με τον οπλαρχηγό Δημήτριο Μακρή. Κατά τη διάρκεια της επαναστατικής περιόδου, η πόλη του Μεσολογγίου γνώρισε μεγάλες δημογραφικές, οικονομικές και κοινωνικές αλλαγές. Όσον αφορά τον πληθυσμό της πόλης, σύντομα αυξήθηκε δραματικά, ίσως στο διπλάσιο, κυρίως λόγω του μεγάλου αριθμού προσφύγων από τις βορειότερες περιοχές. ΣΤην πόλη λειτουργούσε Νοσοκομείο, πλήρες μηχανουργείο για την κατασκευή πολεμικού υλικού και τυπογραφείο που εξέδιδε δύο εφημερίδες.
Το φθινόπωρο του 1822 τουρκικές δυνάμεις υπό την αρχιστρατηγία του Ομέρ Βρυώνη κατευθύνονται προς τη Δυτική Ελλάδα και ανασυντάσσονται στο Βραχώρι (σημερινό Αγρίνιο), δύο ώρες πεζοπορία από το Μεσολόγγι. Η αντίσταση των ελληνικών σωμάτων κοντά στο Αιτωλικό δεν κράτησε παρά ελάχιστες ώρες. Οι ντόπιοι οπλαρχηγοί ανέβησαν στα βουνά και ο Μπότσαρης με άλλους τριάντα πέντε άνδρες εισήλθαν καταδιωκόμενοι στο Μεσολόγγι, όπου είχε καταφύγει τέσσερις ημέρες πριν και ο Μαυροκορδάτος.
Ο Μαυροκορδάτος, που είχε σπουδάσει οχυρωματική στη Γενεύη, επιδιορθώνει το τείχος και τους προμαχώνες, καθαρίζει τις τάφρους και προσδένει πολλές ξιφολόγχες που είχε βρει στις αποθήκες σε ξύλα ώστε να φαίνονται οι αμυνόμενοι πολλοί.
Ο Ομέρ Βρυώνης αποφασισμένος εξαρχής να μην καταστρέψει το Μεσολόγγι, που θα το χρησίμευε ως ορμητήριο για τις περαιτέρω επιχειρήσεις του στην Πελοπόννησο, εύκολα μεταπείσθηκε από τον οπλαρχηγό Βαρνακιώτη, ο οποίος τον έπεισε να προτιμήσει την παράδοση του Μεσολογγίου με διαπραγματεύσεις παρά την αιματοχυσία και καταστροφή της πόλης.
Για τον σκοπό αυτόν χρησιμοποιήθηκε ο πασάς Άγο Βάσιαρι, παλαιός γνώριμος του Μάρκου Μπότσαρη. Εξαιτίας αυτής της επιλογής, ο Μπότσαρης βγήκε από την πόλη σε απόσταση «βολής πιστόλας» και συναντήθηκε με τον Άγο Βάσιαρι που του υποσχέθηκε αμνηστία και πολλά άλλα ευεργετήματα.
Ο Μπότσαρης θέλοντας να κερδίσει χρόνο, επιχειρηματολογεί ότι χρειάζεται ακόμα λίγο χρόνο για να πείσει τους φράγκους του Μαυροκορδάτου. Έτσι, κερδίζεται χρόνος ανακωχής οκτώ ημερών, οπότε καταφθάνουν οκτώ υδροσπετσιώτικα πλοιάρια και διασπούν τον κλοιό στη λιμνοθάλασσα του Μεσολογγίου των τριών τουρκικών πλοίων, που καταδιωκόμενα έφυγαν από το Μεσολόγγι. Χωρίς πρόβλημα αποβιβάζονται 1.500 περίπου αγωνιστές με τον Μαυρομιχάλη, τον Λόντο και άλλους από την Πελοπόννησο και εκφορτώνονται τρόφιμα και πολεμοφόδια. Μετά από αυτό ο Μπότσαρης διαμηνύει στους Τούρκους «αν θέλετε τον τόπο μας ελάτε να τον πάρετε».
___Από τις 25 Οκτωβρίου το Μεσολόγγι πολιορκείται στενά από τα στρατεύματα του Ομέρ Βρυώνη. Η μάχη είναι άνιση αλλά η γενναιότητα των υπερασπιστών ισοσκελίζει την αριθμητική υπεροχή των Τούρκων. Όλες οι προσπάθειες των εχθρών για να καταλάβουν το Μεσολόγγι πέφτουν στο κενό. Πλησιάζουν πλέον τα Χριστούγεννα και οι ευλαβείς Μεσολογγίτες και λοιποί Ρωμιοί της πόλης ετοιμάζονται να τιμήσουν την μεγάλη Δεσποτική εορτή και να δοξάσουν τον Θεό για τις επιτυχίες τους. Μετά από την τρίμηνη σχεδόν σθεναρή αντίσταση των πολιορκημένων, ο Ομέρ Βρυώνης σοφίζεται να γίνει γιουρούσι στα τείχη του Μεσολογγίου τη Μεγάλη γιορτή για τους Χριστιανούς ξημερώματα της 25ης Δεκεμβρίου που οι ντάπιες θα είχαν λιγοστούς άνδρες. Στην ευλάβεια των Χριστιανών στηρίζεται και ο Τούρκος πασάς. Το σχέδιό του είναι απλό. Γενική έφοδος των Τούρκων την ώρα που οι Χριστιανών θα βρίσκονται στις εκκλησίες για να παρακολουθήσουν την ακολουθία των Χριστουγέννων και τις σκοπιές θα φρουρούν ελάχιστοι πολεμιστές. Σχέδιο δοκιμασμένο που ίσως να πετύχαινε, αν δεν βρισκόταν ένας Γιαννιώτης ακόλουθος του πασά που δεν είχε ξεχάσει την πατρίδα του, για την ελευθερία της οποίας θυσίασε οικογένεια και βιος. Το όνομα αυτού: Γιάννης Γούναρης. Οι πληροφορίες που διαθέτουμε για την ζωή του Γιάννη Γούναρη είναι πολύ λίγες καθώς οι πηγές επικεντρώνονται γύρω από το περιστατικό του Μεσολογγίου.