O νοτιότερος νομός της Πελοποννήσου και της ηπειρωτικής Ελλάδας και η νοτιότερη ηπειρωτική εσχατιά της Ευρώπης. Βρέχεται από το Αιγαίο Πέλαγος (Μυρτώο Πέλαγος), τον Μεσσηνιακό κόλπο και τον Λακωνικό κόλπο. Έχει δύο κύριες οροσειρές, του Ταϋγέτου που είναι και η υψηλότερη κορυφή της Πελοποννήσου (2.407 μέτρα) και του Πάρνωνα (1.961 μέτρα). Ανάμεσά τους βρίσκεται η κοιλάδα του ποταμού Ευρώτα, και η πρωτεύουσα του νομού, Σπάρτη. Συνορεύει στα βόρεια με τον νομό Αρκαδίας, και στα δυτικά με τον νομό Μεσσηνίας. Στον νομό Λακωνίας ανήκει και το μοναδικό κατοικημένο νησί της Πελοποννήσου (διοικητικά), η Ελαφόνησος.
Ο Νομός Λακωνίας προήλθε από τη συγχώνευση των δύο αρχικά νομών της Λακεδαίμονας και της Λακωνικής που η δεύτερη περιελάμβανε όλην την άλλοτε Μάνη.
Άλλες σημαντικές πόλεις: Γύθειο, Μολάοι, Σκάλα, Αρεόπολη, Οίτυλο, Μυστράς, Πύργος Δυρού, Γερολιμένας, Βάθεια, Μονεμβάσια και η Νεάπολη (Βοιών) στα Βάτικα.
Ο νομός Λακωνίας χωρίζεται στους Δήμους Σπάρτης, Ευρώτα, Μονεμβασίας, Ανατολικής Μάνης και Ελαφονήσου.
Ταΰγετος. Αποτελεί συνέχεια της οροσειράς Παναχαϊκού-Ερύμανθου-Μαίναλου και φτάνει στο ακρωτήριο Ταίναρο. Ο Προφήτης Ηλίας είναι η ψηλότερη κορυφή του όρους και η ψηλότερη κορυφή όλης της Πελοποννήσου (2.407 μ.). Ο Ταΰγετος είναι από τα ωραιότερα βουνά της Ελλάδας, με γυμνές τις ψηλές κορυφές του. Στα χαμηλότερα έχει πυκνά δάση από πεύκα, έλατα, δρυς και πρίνους, ενώ στα ψηλότερα μέρη συναντάμε χιόνι όλον τον χρόνο. Κατά την αρχαιότητα έβγαζαν από το βουνό χρυσάφι, μάρμαρα και άλλα πολύτιμα μέταλλα. Στο βουνό αυτό επίσης κατά την αρχαιότητα, υπήρχε ο περίφημος Καιάδας.
Πάρνωνας (ή Μαλεβός). Η οροσειρά αυτή αποτελεί συνέχεια των οροσειρών Κυλλήνης (ή Ζήρειας) και Αρτεμισίου. Εκτείνεται παράλληλα προς τον Ταΰγετο, από τον οποίο χωρίζεται από την κοιλάδα του Ευρώτα. Οι σπουδαιότερες κορυφές του είναι η Μεγάλη Τούρλα (1.935 μ.), η Τσούκα (1.233 μ.), ο Ζυγός (1.274 μ.), ο Προφήτης Ηλίας (1.152 μ.), ο Κούμαρος (1.045 μ.). Πυκνά δάση σκεπάζουν ολόκληρη την οροσειρά του Πάρνωνα.
Όρος Κριθίνα: Στο νοτιοανατολικό άκρο της Λακωνίας βρίσκεται το όρος Κριθίνα, που είναι κατά πολύ χαμηλότερο των δύο παραπάνω.
Ο Νομός Λακωνίας έχει σημαντικά ποτάμια, αλλά και χειμάρρους:
Ο μεγαλύτερος ποταμός του νομού είναι ο Ευρώτας. Ο πλουσιότερος ποταμός σε νερό. Πηγάζει από το οροπέδιο της Μεγαλούπολης. Συγκεντρώνει τα νερά πολλών μικρών ποταμών και χειμάρρων. Το όνομα του ποταμού οφείλεται στον μυθικό βασιλιά Ευρώτα, ο οποίος κατοικούσε σε αυτό το μέρος. Στην αρχαιότητα λούζονταν και γυμνάζονταν οι Σπαρτιάτες στις όχθες του.
Άλλος ποταμός είναι ο Βασιλοπόταμος. Πηγάζει από το κέντρο της πόλης της Σκάλας και εκβάλει κοντά στον ποταμό Ευρώτα.
Γνωστοί χείμαρροι είναι οι Οινούντας, Γόργιλος, Καταράχια κ.ά.
Στον ποταμό Ευρώτα υπάρχει η κοιλάδα, η οποία προς το μυχό του Λακωνικού κόλπου παίρνει τη μορφή πεδιάδας και λέγεται πεδιάδα του Έλους.
Ο Νομός Λακωνίας δεν έχει λίμνες.
Το άγριο δαιδαλώδες λημέρι του μονόφθαλμου πειρατή Σάσσαρη
που έτρεμαν οι Τούρκοι στον Μέζαπο Μάνης.
Πάμε να εντοπίσουμε αυτά που διαβάσαμε από
πάνω στον παρακάτω χάρτη!
