Όταν θέλουμε να κατανοήσουμε μια πρόταση, πρέπει να ξεκινάμε πάντοτε εντοπίζοντας το ρήμα και τις λέξεις με τις οποίες συντάσσεται αυτό ώστε να μπορούμε να εντοπίσουμε κατόπιν σε τι αναφέρεται και σε ποιον.
1. Πώς συντάσσονται τα ρήματα Ενεργητικής Φωνής;
Η ενεργητική φωνή δηλώνει ότι η ενέργεια που κάνει το υποκείμενο μεταβαίνει σε κάτι άλλο. Τα ρήματα ενεργητικής φωνής χωρίζονται σε δύο μεγάλες κατηγορίες: τα προσωπικά και τα απρόσωπα και αναλόγως συντάσσονται με άλλες λέξεις που λειτουργούν στη φράση ως αντικείμενα, κατηγορούμενα ή άλλοτε παρουσιάζονται και μόνα τους.
Α. ΠΡΟΣΩΠΙΚΟ
___ΧΩΡΙΣ ΣΥΜΠΛΗΡΩΜΑ: π.χ. Εγώ κρυώνω.
___ΜΕ ΕΝΑ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟ: π.χ. Εγώ διαβάζω το βιβλίο.
___ΜΕ ΔΥΟ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΑ: π.χ. Εγώ δίνω τα λεφτά στο παιδί.
___ΜΕ ΚΑΤΗΓΟΡΟΥΜΕΝΟ: π.χ. Εγώ είμαι μαθητής.
___ΜΕ ΓΕΝΙΚΗ ΚΑΤΗΓΟΡΗΜΑΤΙΚΗ: π.χ. Η Οδύσσεια είναι του Ομήρου.
Β. ΑΠΡΟΣΩΠΟ
___ΚΑΠΟΙΕΣ ΦΟΡΕΣ ΔΟΤΙΚΗ ΠΡΟΣΩΠΙΚΗ, π.χ. Μου αξίζει να πετύχω.
Το ρήματα που συντάσσονται με κατηγορούμενο ονομάζονται συνδετικά και είναι τα:
α) το ρήμα εἰμί και τα συνώνυμά του: γίγνομαι, καθίσταμαι (= γίνομαι), ὑπάρχω, τυγχάνω (= τυχαίνει να είμαι), διατελώ (= είμαι συνεχώς), ἔφυν (= γεννήθηκα), πέφυκα (= είμαι από τη φύση μου), ἀποβαίνω (= φαίνομαι), ἐκβαίνω (= γίνομαι)
β) τα προχειριστικά ρήματα (αυτά που σημαίνουν εκλογή): αἱροῦμαι (= εκλέγω, εκλέγομαι), χειροτονῶ (= εκλέγω με ανάταση του χεριού), χειροτονοῦμαι, λαγχάνω (= τυχαίνω), ἀποδείκνυμι (=διορίζω, καθιστώ), ἀποδεικνύομαι
γ) τα δοξαστικά ρήματα: νομίζω, ἡγοῦμαι (=νομίζω), κρίνω, ὑπολαμβάνω, φαίνομαι, δοκῶ
δ) τα κλητικά ρήματα: καλῶ, καλοῦμαι, λέγω, λέγομαι, ὀνομάζω, ὀνομάζομαι, προσαγορεύω (= ονομάζω), προσαγορεύομαι
2. Πώς συντάσσονται τα ρήματα Μέσης Φωνής;
Η μέση φωνή δηλώνει ότι η ενέργεια του υποκειμένου επιστρέφει στο ίδιο το υποκείμενο.
___ΧΩΡΙΣ ΣΥΜΠΛΗΡΩΜΑ: π.χ. Εγώ κάθομαι.
___ΜΕ ΕΝΑ ή ΜΕ ΔΥΟ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΑ ΣΑΝ ΕΝΕΡΓΗΤΙΚΟ: π.χ. Εγώ ασχολούμαι με τη ζωγραφική.
___ΜΕ ΚΑΤΗΓΟΡΟΥΜΕΝΟ: π.χ. Εγώ γίνομαι καλύτερη.
___ΜΕ ΓΕΝΙΚΗ ΚΑΤΗΓΟΡΗΜΑΤΙΚΗ: π.χ. Το κρασί γίνεται από σταφύλια.
3. Πώς συντάσσονται τα ρήματα Παθητικής Φωνής;
Η παθητική φωνή δηλώνει ότι ότι το υποκείμενο υφίσταται κάτι από κάποιον ή κάτι άλλο.
___ΜΕ ΠΟΙΗΤΙΚΟ ΑΙΤΙΟ: π.χ. Εγώ πιάστηκα από τη γυμναστική.