– Σύμφωνα με την παράδοση, ο Ευαγγελιστής Λουκάς γεννήθηκε στην Αντιόχεια της Συρίας, έζησε τον πρώτο αιώνα και ήταν πολύ μορφωμένος.
– Ο Λουκάς ήταν συνοδός και συνεργάτης του Αποστόλου Παύλου από τη δεύτερη ακόμη αποστολική περιοδεία του και τον συνόδευσε στη Μακεδονία και στη Ρώμη.
– Ως προς τη δράση του Λουκά, μετά τον θάνατο του Παύλου, δεν γνωρίζουμε πολλά. Σύμφωνα με την παράδοση, ο Λουκάς κήρυξε τη χριστιανική πίστη στη Δαλματία, Γαλλία, Ιταλία, Μακεδονία και στην Αχαΐα. Αναφέρεται επίσης ότι διέσχισε τη Λιβύη κι έφθασε στην Αίγυπτο. Εκεί χειροτονήθηκε επίσκοπος στην περιοχή της Θηβαΐδας, όπου και πέθανε μάλλον σε ηλικία 74 ετών. Άλλοι πατέρες αναφέρουν ότι πέθανε στη Θήβα της Βοιωτίας.
– Αρχαιοτάτη παράδοση θέλει τον Λουκά ζωγράφο, που φιλοτέχνησε μάλιστα εικόνες της Παναγίας. Ο ευαγγελιστής Λουκάς ήταν κάτοχος μεγάλης ελληνιστικής παιδείας και γνώστης της ιστορικής μεθόδου της εποχής του. Τα έργα του, το «Ευαγγέλιο» και οι «Πράξεις Αποστόλων», παρουσιάζουν ευχέρεια χρήσης της Ελληνιστικής Κοινής και αποτελούν ένα από τα πρώτα ιστορικά μνημεία τού χριστιανισμού.
– Η μνήμη του εορτάζεται στις 18 Οκτωβρίου.
Ἀπολυτίκιον
Ἦχος γ’.
Ἀπόστολε ἅγιε, καὶ Εὐαγγελιστὰ Λουκὰ,
πρέσβευε τῷ ἐλεήμονι Θεῷ,
ἵνα πταισμάτων ἄφεσιν,
παράσχῃ ταῖς ψυχαῖς ἡμῶν.
